Gök çyrany bloklaýan äýnekler hakykatdanam işleýärmi?

Mawy yşyk bloklaýan äýnekler soňky ýyllarda has meşhur boldy, köp adam gözüň dartylmagyny azaltmak we ukynyň hilini ýokarlandyrmak üçin mümkin çözgüt hökmünde görýär.Bu äýnegiň täsirliligi gyzyklanma döredýär we dürli gözleglere we çekişmelere ylham berdi.Bu makalada gök ýagtylygy bloklaýan äýnekleriň bolup biläýjek peýdalaryny, olaryň arkasyndaky ylym we ulananyňyzda ýatda saklamaly käbir zatlary öwreneris.Mawy yşyk, sanly ekranlar, LED yşyklandyryş we gün tarapyndan çykýan ýokary energiýaly, gysga tolkun uzynlygy.Ekrandan gök ýagtylyga täsir etmek, esasanam gije, ukyny kadalaşdyrýan gormon bolan melatoniniň önümçiligini basyp, bedeniň tebigy uky oýanma siklini bozýar.Mundan başga-da, gök ýagtylyga uzak wagtlap täsir etmek, gözüň oňaýsyzlygy, guraklygy we ýadawlygy bilen häsiýetlendirilýän sanly göz süzgüçleri bilen baglanyşyklydyr.Mawy yşyk äýnekleri gök çyranyň bir bölegini süzmek ýa-da blokirlemek üçin döredilip, şeýlelik bilen gözüňize ýetýän gök çyranyň mukdaryny azaldýar.Käbir linzalar gök ýagtylygyň iň zyýanly tolkun uzynlyklaryny nyşana almak üçin ýörite düzülendir, beýlekileri has umumy süzgüç effektine eýe bolup biler.Bu äýnegiň aňyrsy, gök ýagtylygyň göz saglygyna we uky görnüşlerine bolup biljek ýaramaz täsirlerini azaltmakdyr.Birnäçe gözleg, gök ýagtylygy bloklaýan äýnekleriň gözüň ýadawlygyna we ukynyň hiline edýän täsirini öwrendi.

1

 

Adetginjekleriň saglygy Journalurnalynda 2017-nji ýylda çap edilen gözlegde, sanly enjamlary ulananda gök-açyk bloklaýjy äýnek geýen gatnaşyjylaryň, äýnek dakmadyk gatnaşyjylar bilen deňeşdirilende gözüň dartylmagynyň alamatlarynyň ep-esli azalandygyny ýüze çykardy."Sleep Health" inurnalynda 2017-nji ýylda neşir edilen başga bir gözleg, gijelerine gök yşyk ýapýan äýnek dakmak, melatoniniň derejesini ýokarlandyrmak we uklamak üçin wagty azaltmak arkaly ukynyň hilini ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi.Beýleki tarapdan, käbir gözlegler gök çyrany bloklaýan äýnekleriň umumy netijeliligine şübhe döretdi.Oftalmologiýa we fiziologiki optika theurnalynda çap edilen 2018-nji ýylda geçirilen gözlegde gök ýagtylygyň täsir etmegi görüş oňaýsyzlygyna sebäp bolup bilse-de, gök yşyk süzgüçli linzalaryň bu alamatlary ýeňilleşdirip biljekdigi baradaky subutnamalar netijesizdir.Edil şonuň ýaly-da, sistematiki synlaryň “Cochrane” maglumatlar bazasynda neşir edilen 2020-nji ýyldaky synda gök göz süzgüçli äýnekleriň sanly göz dartyşlaryny azaltmak üçin ulanylmagyny tassyklaýan ýeterlik subutnama tapylmady.Gözlegleriň netijeleri garyşyk bolsa-da, köp adamlar gündelik durmuşynda gök yşyk ýapýan äýnek geýenden soň göz rahatlygy we ukynyň hilinde subýektiw gowulaşmalar barada habar berýärler.Adamyň bu äýneklere beren jogabynyň, ekranyň täsir ediş wagty, gözüň dartylmagyna duýgurlygy we bar bolan uky görnüşleri ýaly faktorlara görä üýtgäp biljekdigine düşünmek möhümdir.Mawy ýagtylygy bloklaýan äýnekleriň potensial netijeliligini göz öňünde tutanyňyzda, bu äýnekleriň bir ölçegli çözgüt däldigine düşünmek möhümdir.Linzalaryň hili, gök ýagtylygyň belli tolkun uzynlygy, göz fiziologiýasy we ýagtylyga duýgurlygy ýaly faktorlar bu äýnekleri geýmegiň duýulýan täsirlerine täsir edýär.Mundan başga-da, göz saglygyna we uky arassaçylygyna bitewi çemeleşmek möhümdir.Mawy yşyk bloklaýjy äýnekleri ulanmakdan başga-da, yzygiderli ekran arakesmelerini almak, ekranyň ýagtylygyny we kontrast sazlamalaryny sazlamak, degişli yşyklandyryş ulanmak we oňat uky endiklerini ulanmak gözüň umumy saglygyny goramagyň we rahat uky ösdürmegiň möhüm bölekleridir.

Umuman aýdanyňda, gök çyrany bloklaýan äýnekleriň täsirliligi baradaky ylmy subutnamalar netijesiz bolsa-da, gözüň dartylmagyny azaltmak we käbir adamlarda ukyny gowulaşdyrmak mümkinçiligine goldaw barha artýar.Uzak wagtlap ekrandan nägilelik duýsaňyz ýa-da sanly enjamlary ulananyňyzdan soň uklamakda kynçylyk çekýän bolsaňyz, gök çyrany bloklaýan äýnekleri synap görmegiňiz mümkin.Şeýle-de bolsa, olary ulanmak giňişleýin göz idegi we uky arassaçylygy maksatnamasynyň bir bölegi hökmünde garalmalydyr we aýratyn jogaplaryň dürli bolup biljekdigini ýadyňyzdan çykarmaň.Göz ideginiň hünärmeni bilen maslahatlaşmak, gök ýagtylygy bloklaýan äýnekleri gündelik durmuşyňyza nädip goşmalydygy barada şahsy görkezmeleri berip biler.


Iş wagty: Dekabr-06-2023